در این مطلب قصد داریم به تشریح کانال‌های وای‌فای و توضیح نکاتی برای تنظیم بهینه کانال‌ها برای اکسس پوینت و یا روتر شما بپردازیم.

مقدمه

به طور کلی وای‌فای در مقایسه با اترنت از حساسیت بیشتری برخوردار است. برخلاف شبکه‌های کابلی قدیمی، شبکه‌های وای‌فای بیشتر در مقابل تداخل بوجود آمده از شبکه‌های بی‌سیم مجاور و حتی امواج حاص از دستگاه‌های الکترونیکی و فرکانس‌های رادیویی قرار دارند. امواجی که برروی برخی از از آن‌ها هیچ کنترلی نداریم و از فضای مجاور بر روی شبکه ما تاثیر می‌گذارند. شبکه وای‌فای به گونه‌ای است که تنها در یک زمان خاص، یک دستگاه می‌تواند بر روی کانال مشخص شده به انتقال داده بپردازد، بنابراین داشتن کانال‌های عاری از تداخل و با سرعت‌های بالا مهم هستند.

مفهوم کانال‌های 2.4 گیگاهرتزی

در باند فرکانسی 2.4 گیگاهرتز، تا 11 کانال وجود دارد که دستگاه‌های وای‌فای می‌توانند از آن استفاده کنند اما همان‌طور که می‌دانید این عدد گمراه‌کننده می‌باشد. در نظر داشته باشید که بین کانال‌های مختلف، یک هم‌پوشانی وجود دارد. برای مثال اگر شما روتر بی‌سیم یا اکسس پوینت خود را بر روی کانال 6 قراردهید، در واقع از کانال‌های 4 الی 8 استفاده می‌کند.

وقتی قصد تنظیم کانال‌ها بر روی اکسس پوینت را دارید، سعی کنید از کانالهای 1،6 و یا 11 استفاده کنید. این‌ها تنها کانال‌هایی هستند که هم‌پوشانی ندارند. اگر از چندین اکسس پوینت استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که بین آن‌ها تداخلی وجود ندارد. تلاش شما در جهتی است که سیگنال هر اکسس پوینت به نحوی هم‌پوشانی داشته باشد که هیچ فضای خالی در هنگام پوشش وجود نداشته باشد اما مطمئن شوید که سیگنال‌های هم‌پوشانی از اکسس‌پوینت‌های مختلف، بر روی کانال‌های بدون هم‌پوشانی هستند.

برای مثال می‌توانید سیگنال‌های سه اکسس‌پوینت استفاده‌کننده از کانال‌های 1،6 و 11 را بر روی هم پوشانی کنید. اگر بیش از سه اکسس‌پوینت دارید مطمئنا می‌توانید از این سه کانال مجددا استفاده کنید اما مطمئن شوید که اکسس پوینت‌های موجود بر روی هر کانال به قدری از هم فاصله دارند که پوشش آن‌ها بر روی هم قرار نمی‌گیرد.

نکته‌ای که در خصوص باند فرکانسی 2.4 گیگاهرتز، مشکل ایجاد می‌کند، این مسئله است که پراستفاده‌ترین باند فرکانسی برای وای‌فای می‌باشد. در آپارتمان‌ها، فروشگاه‌ها و ساختمان‌های اداری امکان دریافت یک کانال آزاد تقریبا غیرممکن است اما باند فرکانسی جایگزینی وجود دارد که تراکم کمتری در آن وجود دارد.
باند فرکانسی 5 گیگاهرتز

باند فرکانسی 5 گیگاهرتز، کانال‌های قابل استفاده بیشتری برای دستگاه‌های وای‌فای در اختیار شما قرار می‌دهد. تعداد دقیق کانال‌ها به روتر بی‌سیم شما و یا اکسس پوینت مورد استفاده و البته منطقه‌ای از جهان که دستگاه برای آن تنظیم شده، بستگی دارد. برخی از اکسس پوینت‌ها تنها کانال‌های 8 یا 9 را نمایش می‌دهند. عموما شاهد نمایش کانال‌های 36،40،44،48،149،153،157 و 161 وگاهی اوقات 165هستیم. مدنظر داشته باشید که این کانال‌ها هم‌پوشانی ندارند مگر اینکه از پهنای کانال وسیع‌تری استفاده کنید که در ادامه به تشریح آن خواهیم پرداخت. برخی اکسس پوینت‌ها، حتی کانال‌های بیشتری (تا 15 عدد) را البته با برخی محدودیت‌ها پشتیبانی می‌کنند.

همان‌طور که مشاهده می‌کنید هنگامی که صحبت از تعداد کانال‌ها، تداخل و تراکم می‌شود، باند فرکانسی 5 گیگاهرتز مزایای زیادی در مقایسه با 2.4 گیگاهرتز دارد. در نواحی با تراکم بالا با شبکه‌های مجاور وقتی که بر روی باندهای فرکانسی بالاتر قراردارید ممکن است بهبود عملکرد بیشتری را شاهد باشید.

باند فرکانسی 5 گیگاهرتز به علت فرکانس‌های بالاتری که نمی‌توانند از میان دیوارها و دیگر اشیا به خوبی فرکانس‌های پایین عبور کنند، محدوده پوشش کمتری دارد بنابراین اگر از باند فرکانسی 5 گیگاهرتز بهره می‌برید مطمئن شوید که پوشش کافی وجود دارد زیرا مکان اکسس پوینت‌ها ممکن است بر اساس طرح قبلی با باند فرکانسی 2.4 گیگاهرتز مشخص شده باشد.
اختصاص اتوماتیک کانال‌ها را مجددا کنترل کنید

در اکثر روترهای بی‌سیم یا اکسس‌پوینت‌ها، کانال به طور پیش‌فرض بر روی 6 تنظیم شده و یا بر روی گزینه خودکار قرارداده می‌شود. وقتی این گزینه بر روی خودکار قرارداده شده انتظار می‌رود بهترین کانال انتخاب شود و هیچ یا کمترین تداخلی وجود داشته باشد اما اغلب این مهم به وقوع نمی‌پیوندد. در اکثر مواقع، پیشنهاد می‌شود قابلیت انتخاب خودکار کانال را غیرفعال و شخصا بعد از کنترل استفاده از کانال، آن‌ها را تخصیص دهید.
مراقب پهنای کانال‌ها باشید

وقتی صحبت از کانال‌ها در باند فرکانسی 2.4 گیگاهرتز و 5 گیگاهرتز می‌شود، فرض می‌شود از پهنای کانال 20 مگاهرتز به طور پیش‌فرض استفاده می‌شود. هرچند تکنولولوژی‌های جدیدی با وسیع‌تر کردن این گستره ایجاد شده‌اند که می‌توان نمونه‌های آن را 40 مگاهرتز با 802.11n در هر دو باند فرکانسی و 80 مگاهرتز یا 160 مگاهرتز با 802.11ac در باند فرکانسی 5 گیگاهرتز مثال زد.

استفاده از کانال‌های با پهنای 40مگاهرتز در باند 2.4 گیگاهرتزی بدان‌معناست که تنها یک کانال قابل استفاده در مکان روتر یا اکسس‌پوینت قرار دارد. برای مثال اگر شما فرکانس مرکزی برای 40 مگاهرتز را در کانال 6 قرار دهید، از کانال‌های 2 تا 10 استفاده خواهد شد. بنابراین از کانالی با پهنای 40 مگاهرتز در باند 2.4 گیگاهرتز تنها باید در مکانی که به بیش از یک اکسس‌پوینت نیاز ندارید و مکانی که هیچ شبکه مجاور دیگری وجود ندارد استفاده کنید.

پهنای کانال وسیع‌تر می‌تواند روشی عملی‌تر برای افزایش توان عملیاتی در باند 5 گیگاهرتز برای دستگاه‌هایی باشند که از آن پشتیبانی می‌کنند. برای پهناهای 40 مگاهرتز، می‌توانید تا 11 کانال در صورت پشتیبانی همه فرکانس‌ها توسط روتر یا اکسس پوینت و البته ناحیه جغرافیایی شما داشته باشید. 5 کانال برای پهنای 80 مگاهرتز و 2 کانال برای پهنای 160 مگاهرتز.

در اکثر اکسس‌پوینت‌ها، پهنای کانال به طور پیش‌فرض بر روی خودکار قرارداده شده است. پیشنهاد می‌شود کانال‌های پیش‌فرض 20 مگاهرتز را فعال کنید، مگر اینکه همه احتمالات را در نظرگرفته و اطمینان داشته باشید که کانال‌های وسیع‌تر با شبکه‌های مجاور، تداخل ندارند.

کنترل استفاده از کانال

پیش از تنظیم کانال‌ها و یا پهنای آن‌ها ابتدا باید کانال‌هایی را که توسط شبکه‌های بی‌سیم مجاور استفاده می‌شوند را برای جلوگیری از تداخل با آن‌ها کنترل کنید. اگر ساختمان شما به بیش از یک اکسس‌پوینت نیاز دارد پیشنهاد می‌شود به طور کامل به طراحی یک شبکه بی‌سیم بپردازید تا مکان مناسب برای اکسس پوینت‌ها مشخص شود.

برای شبکه‌های کوچک‌تر می‌توانید از نرم‌افزارهای رایگانی که بدین منظور طراحی شده‌اند همانند InSSIDer و یا Vistumbler بر روی ویندوز و یا برنامه WiFi Analyzer بر روی دستگاه اندرویدی خود استفاده کنید. می‌توانید در نقاط مختلف ساحتمان، استفاده از کانال‌ها توسط شبکه‌های مجاور و اکسس‌پوینت‌ها را کنترل کنید. از این‌ ابزارها می‌توانید برای کنترل میزان سیگنال و پوشش شبکه خود نیز بهره ببرید.

کاربردی کردن استفاده از باند 5 گیگاهرتز

از آنجایی که باند 5 گیگاهرتز، تراکم و تداخل کمتری در پی خواهد داشت، سعی کنید استفاده از آن را عملی کنید. اگر در حال حاضر از اکسس‌پوینت‌های دو بانده که هر دو محدوده 2.4 و 5 گیگاهرتز را پشتیبانی می‌کنند استفاده نمی‌کنید بد نیست یکی از آن‌ها را تهیه کنید. برای رایانه‌ها و گوشی‌های هوشمندی که در حال حاضر از 5 گیگاهرتز پشتیبانی نمی‌کنند نیز پیشنهاد می‌شود تصمیم به ارتقای آن‌ها بگیرید.

در هنگام انتخاب اکسس‌پوینت‌های دوبانده سعی کنید مدلی که از قابلیت راهنما برای باند 5گیگاهرتز برخوردار است را انتخاب کنید. این قابلیت از روشی برای راهنمایی دستگاه‌هایی که از قابلیت دوبانده برخودارند به سمت استفاده از 5 گیگاهرتز بهره می‌گیرد و اینگونه نیست که این عمل را به کاربر و یا دستگاه واگذار کند. بدون این کارایی، کاربران باید یا شخصا شبکه 5 گیگاهرتز را در هنگام اتصال، انتخاب کنند ( که عملا غیرممکن است) و یا اگر SSID برای هر دو باند، یکسان باشد، دستگاه شخصا تصمیم بگیرد که به کدام باند متصل شود.

محدود کردن کاربران برای نصب روترهای بی‌سیم اضافه

اگر مسئول نگهداری شبکه‌های بی‌سیم هستید، توجه داشته باشید که نصب روترهای بی‌سیم و یا اکسس‌پوینت‌ها توسط افراد غیرمتخصص می‌تواند آن‌ها را در معرض خطرات امنیتی قرار دهد. این شبکه‌ها ممکن است بدون گذرواژه باشند و یا با شبکه‌های بی‌سیم موجود تداخل پیداکنند که عامل اصلی در ناپایداری شبکه در هنگام استفاده از سه و یا تعداد بیشتر اکسس‌پوینت در یک ساختمان و در باند فرکانسی 2.4 گیگاهرتز می‌شوند. اضافه کردن روتر و یا اکسس‌پوینت در شبکه فعلی نیاز به تحلیل کانال‌ها دارد.

خلاصه

مدنظر داشته باشید که با باند فرکانسی 2.4 گیگاهرتز تنها سه کانال قابل استفاده خواهید داشت و حتی بعد از آن نیز باید نگران تداخل‌های موجود از طرف شبکه‌های مجاور باشید. قابلیت راهنمایی در باند فرکانسی را مدنظر داشته باشید تا دستگاه‌های وای‌فای دو بانده برای استفاده در کانال‌های با تراکم پایین‌تر در باند فرکانسی 5 گیگاهرتز کاربردی‌تر باشند.

همواره استفاده از کانال‌ها و پهنای کانال‌ها را مدنظر داشته باشید و در هنگام راه‌اندازی شبکه‌هایی با تعداد المان زیاد، به تحلیل راه‌اندازی شبکه توجه داشته باشید.

منبع : فارنت