شبکه کامپیوتری ، گروهی از رایانه‌های متصل به یکدیگر است که رایانه را قادر می‌سازد با رایانه دیگری ارتباط برقرار کند و منابع، داده‌ها و برنامه‌های کاربردی خود را به اشتراک بگذارد.

یک شبکه کامپیوتری را می توان بر اساس اندازه آنها دسته بندی کرد. یک شبکه کامپیوتری عمدتاً چهار نوع است:

   LAN (شبکه محلی)

     PAN (شبکه  شخصی)

     MAN (شبکه  شهری)

     WAN (شبکه گسترده)

LAN (شبکه محلی)

شبکه محلی (Local Area Network) به مجموعه‌ای از رایانه‌ها گفته می‌شود که در یک منطقه کوچک مانند ساختمان، دفتر به یکدیگر متصل می‌شوند.

شبکه LAN برای اتصال دو یا چند کامپیوتر شخصی از طریق یک رسانه ارتباطی مانند کابل شبکه ، کابل کواکسیال و غیره استفاده می شود.

هزینه کمتری دارد زیرا با سخت افزار ارزان قیمتی مانند هاب ها، آداپتورهای شبکه و کابل‌های اترنت ساخته شده است.

داده‌ها با سرعت بسیار بالاتری در شبکه محلی منتقل می‌شوند.

شبکه محلی امنیت بالاتری را فراهم می‌کند.

PAN (شبکه شخصی)

Personal Area Network شبکه ای است که برای افرادی خاص محیا شده است، معمولاً در محدوده 10 متری.

Personal Area Network برای اتصال دستگاه های کامپیوتری استفاده شخصی به نام Personal Area Network استفاده می شود.

توماس زیمرمن اولین دانشمند محققی بود که ایده شبکه منطقه شخصی را ارائه کرد.

Personal Area Network مساحت 10 متر  را پوشش می دهد.

دستگاه های رایانه شخصی که برای توسعه شبکه شخصی استفاده می‌شوند عبارتند از: لپ تاپ، تلفن های همراه، پخش کننده رسانه و ایستگاه های پخش.

دو نوع شبکه شخصی وجود دارد:

شبکه شخصی سیمی و شبکه شخصی بی سیم

Wired Personal Area Network: شبکه شخصی سیمی با استفاده از کابل شبکه و usb  ایجاد می شود.

نمونه هایی از شبکه های شخصی:

Body Area Network: شبکه Body Area شبکه ای است که با شخص حرکت می کند. به عنوان مثال، یک شبکه تلفن همراه با یک شخص حرکت می کند. فرض کنید شخصی یک اتصال شبکه برقرار می کند و سپس با دستگاه دیگری ارتباط برقرار می کند تا اطلاعات را به اشتراک بگذارد.

شبکه آفلاین: یک شبکه آفلاین را می توان در داخل خانه ایجاد کرد، بنابراین به عنوان شبکه خانگی نیز شناخته می شود. یک شبکه خانگی برای ادغام دستگاه هایی مانند چاپگر، کامپیوتر، تلویزیون طراحی شده است اما آنها به اینترنت متصل نیستند.

دفترکوچک: برای اتصال انواع دستگاه ها به اینترنت و یک شبکه شرکتی با استفاده از VPN استفاده می شود.

MAN (شبکه شهری)

شبکه شهری شبکه ای است که یک منطقه جغرافیایی بزرگ تری را با اتصال یک شبکه LAN متفاوت برای تشکیل یک شبکه بزرگتر پوشش می دهد.

سازمان های دولتی از MAN برای اتصال به شهروندان و صنایع خصوصی استفاده می کنند.

در MAN شبکه های محلی مختلف از طریق یک خط تبادل تلفن به یکدیگر متصل می‌شوند.

پرکاربردترین پروتکل های مورد استفاده در MAN عبارتند از RS-232، Frame Relay، ATM، ISDN، OC-3، ADSL و غیره.

برد آن نسبت به شبکه محلی (LAN) بالاتر است.

موارد استفاده از شبکه متروپولیتن:

MAN در ارتباط بین بانک ها در یک شهر استفاده می شود.

می توان از آن در رزرو هواپیمایی استفاده کرد.

می توان از آن در یک کالج در یک شهر استفاده کرد.

همچنین می توان از آن برای ارتباط در ارتش استفاده کرد.

WAN (شبکه گسترده)

شبکه گسترده شبکه ای است که در یک منطقه جغرافیایی بزرگ مانند ایالت ها یا کشورها گسترش می یابد.

یک شبکه Wide Area شبکه بسیار بزرگتر از LAN است.

یک شبکه گسترده به یک مکان محدود نمی شود، بلکه از طریق یک خط تلفن، کابل فیبر نوری یا پیوندهای ماهواره ای در یک منطقه جغرافیایی بزرگ گسترده است.

اینترنت یکی از بزرگترین شبکه های WAN در جهان است.

شبکه گسترده به طور گسترده در زمینه تجارت، دولت و آموزش استفاده می شود.

انواع شبکه های کامپیوتری

نمونه هایی از شبکه گسترده:

پهنای باند تلفن همراه: شبکه 4G به طور گسترده در سراسر یک منطقه یا کشور استفاده می شود.

آخرین مایل: یک شرکت مخابراتی برای ارائه خدمات اینترنتی به مشتریان در صدها شهر با اتصال خانه آنها به فیبر استفاده می شود.

شبکه خصوصی: یک بانک یک شبکه خصوصی را فراهم می کند که 44 دفتر را به هم متصل می کند. این شبکه با استفاده از خط اجاره تلفن ارائه شده توسط شرکت مخابرات ساخته شده است.

مزایای شبکه گسترده:

مزایای شبکه گسترده به شرح زیر است:

منطقه جغرافیایی: یک شبکه گسترده منطقه جغرافیایی وسیعی را فراهم می کند. فرض کنید اگر شعبه دفتر ما در شهر دیگری باشد، می توانیم از طریق WAN با آنها ارتباط برقرار کنیم. اینترنت یک خط اجاره ای را فراهم می کند که از طریق آن می توانیم با شعبه دیگری ارتباط برقرار کنیم.

داده های متمرکز: در مورد شبکه WAN، داده ها متمرکز هستند. بنابراین، ما نیازی به خرید ایمیل ها، فایل ها یا سرورهای پشتیبان نداریم.

دریافت فایل های به روز: شرکت های نرم افزاری روی سرور زنده کار می کنند. بنابراین، برنامه نویسان فایل های به روز شده را در عرض چند ثانیه دریافت می کنند.

تبادل پیام: در یک شبکه WAN، پیام ها به سرعت منتقل می‌شوند. برنامه های تحت وب مانند فیس بوک، واتساپ، اسکایپ به شما امکان می دهد با دوستان خود ارتباط برقرار کنید.

به اشتراک گذاری نرم افزار و منابع: در شبکه WAN می توانیم نرم افزار و سایر منابع مانند هارد دیسک، رم را به اشتراک بگذاریم.

تجارت جهانی: ما می توانیم تجارت را از طریق اینترنت در سطح جهانی انجام دهیم.

پهنای باند بالا: اگر از خطوط اجاره ای برای شرکت خود استفاده کنیم، پهنای باند بالایی به دست می دهد. پهنای باند بالا سرعت انتقال داده را افزایش می دهد که به نوبه خود بهره وری شرکت ما را افزایش می دهد.

معایب شبکه گسترده:

معایب شبکه گسترده به شرح زیر است:

مشکل امنیتی: یک شبکه WAN در مقایسه با شبکه LAN و MAN دارای مشکلات امنیتی بیشتری است زیرا همه فناوری‌ها با هم ترکیب شده‌اند که مشکل امنیتی ایجاد می کند.

به نرم افزار فایروال و آنتی ویروس نیاز دارد: داده‌ها در اینترنت منتقل می‌شوند که می‌توانند توسط هکرها تغییر یا هک شوند، بنابراین باید از فایروال استفاده شود. برخی از افراد می‌توانند ویروس را به سیستم ما تزریق کنند، بنابراین آنتی ویروس برای محافظت در برابر چنین ویروسی مورد نیاز است.

هزینه راه اندازی بالا: هزینه نصب شبکه WAN زیاد است زیرا شامل خرید روترها، سوئیچ‌ها می شود.

عیب یابی مشکلات: منطقه وسیعی را پوشش می دهد، بنابراین رفع مشکل دشوار است.